در فرهنگ های سراسر جهان، دسر که معمولاً در پایان یک وعده ی غذایی مصرف می شود- به طور معمول جزو مواد غذایی شیرین می باشد. واژهٔ دسر از واژه فرانسوی کهن ” desservir ” به معنی جمع کردن روی میز گرفته شده‌است.
تعریف و تاریخچه انواع دسرهای فرنگی
کلمه ی “دسر” بیشتر در کشور هایی مانند آمریکا، کانادا، استرالیا، نیوزلند و ایرلند استفاده می شود. در حالی کلمه ی “پودینگ” بیشتر در کشور هایی مانند انگلستان و کشور های مشترک‌المنافع با انگلستان استفاده می شود. کشور هایی مانند ” هند ” . کلمه ی ” پودینگ ” بیشتر در خانواده های سطح بالا و یا متوسط استفاده می شود. در فرهنگ های سراسر جهان، پی‌غذا یا دسر که معمولاً در پایان یک وعده ی غذایی مصرف می شود- به طور معمول جزو مواد غذایی شیرین می باشد. واژهٔ دسر از واژه فرانسوی کهن “desservir” به معنی جمع کردن روی میز گرفته شده‌است. دسر های مشترک غربی عبارت ان از : “کیک، کلوچه، میوه، ژله، بستنی، فالوده، پودینگ، ماست، بیسکویت، شیرینی، پای ها و آبنبات ها” تنوع دسر ها را می توان در سراسر جهان یافت. از جمله روسیه که در هنگام صبحانه از دسر های بسیار متنوعی استفاده می کنند.
اولین دسر ها آبنبات هایی بودند که از خرمای خشک و موم کندوی زنبور عسل ساخته شده بودند. قرون وسطی، زمانی که شکر برای اولین بار به صورت کلی تولید شد، مردم از طعم شیرینی ها لذت می بردند و شیرینی چیز جدیدی به حساب می آمد. اما چون شکر بسیار گران بود فقط افراد ثروتمند از شیرینی ها و دسر ها بهره مند بودند.
ریشه ی اولین دسر ها ی محبوب، مانند بستنی های منجمد شده، به قرون وسطی بر می گردد زمانی که خانواده ی سلطنتی درخواست یخ تازه ی طعم دار شده با عسل یا شربت میوه را کردند.
کرم کارامل: کرم کارامل(به انگلیسی :Crème caramel)نام یک دسر غربی و پر طرفدار است.این دسر اولین بار توسط فرانسوی‌ها ساخته شد. کرم کارامل ها را به انواع مختلف می‌توان درست کرد. کرم کارامل های شکلاتی و زنجبیلی در حال حاضر طرفدار زیادی در کشور ایتالیا دارند.
کاستارد: (به انگلیسی: Custard) یکی از موادی است که از بهم زدن و حرارت دادن به زردهٔ تخم مرغ و شیر یا خامه درست می‌شود. بسته به این‌که چه میزان در آن زرده تخم مرغ یا مواد غلیظ‌کننده بکار رفته‌باشد، دارای غلظت رقیق تا غلیظ است. کاستارد بیشتر به عنوان دسر یا مواد تشکیل‌دهندهٔ سس دسر بکار می‌رود و در اینصورت حاوی شکر و وانیل است. در غذاهای نمک‌دار مانند پای کیش، پاستای کاربونارا یا گراتین نیز بکار برده‌می‌شود. همچنین به عنوان دسر در نان خامه‌ای، کرم کارامل، پودینگ ، پای و تارت استفاده‌می‌شود.
پودینگ: یکی از انواع دسرها است. پودینگ‌هایی که در قدیم تهیه می‌شد، خوراکی بود که از انواع مواد جامد تشکیل شده بود و یک ماده غذایی این مواد را به هم اتصال می‌داد. این ماده اتصال دهنده ممکن بود از مشتقات ژلاتین باشد یا نباشد؛ حتی گاهی از خون برای بهم چسباندن اجزای پودینگ استفاده می‌کردند. معروف‌ترین این نوع پودینگ، پودینگ سیاه است. این نوع پودینگ‌های قدیمی امروزه هم در برخی مناطق تهیه می‌شوند.
امروزه پودینگ بیشتر نوعی دسر است. معمولاً پودینگ‌های امروزی را از شیر و شکر و دیگر مواد دلخواه تهیه می‌کنند و اغلب از ماده‌ای که به پودینگ خاصیت ژله مانند بدهد، همچون ژلاتین، نشاسته ذرت و یا تخم مرغ برای جامد کردن و اتصال مواد داخل پودینگ استفاده می‌کنند. از نظر ظاهری، بلنک مانژ و کاسترد هم بسیار شبیه به پودینگ می‌باشند.
در طبقه بندی کلی تر، به هر نوع دسری پودینگ اطلاق می‌شود.
پودینگ تابستانی: (به انگلیسی: Summer pudding) نام نوعی پودینگ و دسر شیرین انگلیسی است که از میوه‌های تابستانی، بویژه توت فرنگی یا تمشک، همراه با کشمش قرمز و سیاه (گاهی نیز سیب یا شاه توت) و نان تهیه می‌شود.
میوه‌ها را نخست همراه با شکر حرارت می‌دهند تا شکر حل شده و عصارهٔ میوه خارج شود. سپس ترکیب به دست آمده را همراه با نان به صورت لایه لایه درون ظرف گودی قرار می‌دهند. بدین ترتیب تمام آب میوه جذب نان شده و طعمی مطبوع به آن می‌بخشد.
پودینگ تابستانی به صورت سرد و معمولاً همراه با خامه سرو می‌شود.
موس: موس (به فرانسوی: Mousse)، معمولاً به یک نوع دسر سرد با منشأ فرانسوی گفته می‌شود اما موس تنها به یک دسر شیرین محدود نمی‌شود و نوعی غذا نیز بشمار می‌آید که در آن ممکن است از گوشت، ماهی و سبزیجات استفاده شود. در زبان فرانسوی موس به معنای کف یا خزه است. از ویژگی‌های آن بافت پرهوای آن است. این دسر معمولاً با همزدن سفیده تخم مرغ و خامه و مزه دادن توسط میوه و شکلات و غیره همچنین بکار بردن زرده تخم مرغ و ژلاتین درست می‌شود. بر حسب مواد بکار رفته، موس شکلاتی، موس توت فرنگی، موس چای سبز، موس زردآلو و غیره نامیده می‌شود.
تشخیص موس از باواروا چندان آسان نیست اما نسبتاً در موس بیشتر از مرنگ یا سفیدهٔ تخم مرغ زده شده استفاده می‌شود همچنین سبکی از ویژگی‌های اصلی موس است. به علت سبکی، همراه با موس بیشتر از خمیر کیک اسفنجی استفاده می‌شود تا خمیر بیسکویت و خمیر کیک اسفنجی با موس همخوانی بهتری دارد. انواع با کیفیت ممتاز موس مانند mousseline، معمولاً کوچک هستند و به اندازهٔ مصرف تک نفر تهیه می‌شوند.
سوفله: سوفله (به فرانسوی: Soufflé) نوعی دسر یا غذای شور مزهٔ سبک و پرهواست که در اویل قرن نوزدهم بوجود آمده‌است. سوفله با افزودن مواد به سفیدهٔ تخم مرغ سفت شده و پخت در فر درست می‌شود. در نوع دسر شیرین سوفله، به سفیده تخم مرغ، شکر، آرد و مواد معطر افزوده شده سپس پخت می‌شود. به عنوان غذا از گوشت، ماهی، صدف،سبزیجات و مواد گوناگان دیگر پخته شده و بصورت پوره در می‌آید و ممکن است در آن زرده تخم‌مرغ نیز بکار رود سپس به مواد سفیده تخم مرغ سفت شده اضافه شده در قالب پخته می‌شود. پس از پخت هوای داخل سفیده ۳–۲ برابر افزایش می‌یابد.
کرم باواریا: کرم باواروآ (به فرانسوی: Bavarois)، یک نوع دسر سرد است که احتمالاً توسط یک آشپز فرانسوی که در شهر بایرن در آلمان بکار مشغول بوده‌است، ابداع شده‌است. مواد این دسر را شیر، زرده تخم مرغ، شکر و خامه زده شده اسانس‌های گوناگون و ژلاتین تشکیل می‌دهند. طرز تهیهٔ آن بطورکلی به اینصورت است که ژلاتین را در آبی به میزان دو برابر وزن ژلاتین حل کرده تا آب را به خود جذب کند. در ظرفی شکر و زرده را بهم زده تا سفت شود. به زرده و شکر شیر داغ را کم کم افزوده و ژلاتین نیز اضافه شده به خوبی بهم زده می‌شود. این مواد بر روی حرارت کم قرار گرفته و اسانس نیز به آن اضافه شده تمامی مواد از الک گذرانده شده صاف می‌شود. هنگامی که مایه سرد شد در آخر خامه سفت شده نیز به آن اضافه شده و مواد در داخل قالب ریخته می‌شود تا کاملاً سفت شود. باواروآ دارای انواع گوناگونی مانند باواروآی شکلاتی، باواروآی توت فرنگی، باواروآی قهوه و باواروآی چای سبز و غیره می‌باشد.
در اصل نوعی نوشیدنی گرم در جنوب آلمان بوده‌است که از مخلوط کردن چای یا الکل، شربت سرخس و شیر و غیره درست می‌شده‌است. گفته می‌شود که یک آشپز فرانسوی به نام آنتونان کارمو دستور آن را به عنوان شیرینی تغییر داده و آن را به صورت فعلی درست کرده‌است
تیرامیسو: تیرامیسو (به ایتالیایی: tiramisù، به معنی «بٍکٍش من‌رو بالا») یکی از محبوب‌ترین کیک‌ها و دسرهای ایتالیایی است که برای تهیهٔ آن، بیسکوئیت را که معمولاً بیسکوئیت ساوویاردی (به ایتالیایی: savoiardi) است آغشته به قهوه نموده، سپس آنها را همراه با مخلوط همزده‌ای از پنیر ماسکارپونه، شکر و زردهٔ تخم‌مرغ به صورت لایه لایه در ظرف گذاشته و با لیکور و کاکائو طعم‌دارش می‌کنند. از این دستورالعمل برای تهیهٔ انواع گوناگونی از پودینگ‌ها، کیک‌ها و دسرهای دیگر نیز استفاده می‌شود.
فروماژ: نوعی دسر است که معمولا با آب انواع میوه، تخم مرغ، ژلاتین و خامه فرم گرفته تهیه می شود که انواع آن شامل فروماژ لیمویی، فروماژ پرتقال، فروماژ شکلاتی و … .
مواد لازم فروماژ لیمو: تخم مرغ:3 عدد-لیمو بزرگ:1 عدد-خامه فرم گرفته: 1 پیمانه-پودر ژلاتین:3 قاشق غذاخوری -آب:1 قاشق غذاخوری – شکر: 1/5 قاشق غذاخوری
طرز تهیه: پوست لیمو را رنده کنید و آب لیمو را بگیرید گرم کنید ریز جوش که زد سریع بردارید سپس ژلاتین را روی آب لیموی بپاشید و به روش بن ماری ذوب کنید تخم مرغ با هم همزده شود سپس یک قاشق آب اضافه کنید دوباره 5 دقیقه هم زده شود سپس خامه فرم گرفته شیرین را به تخم مرغ اضافه کرده تا یکدست شود. ژلاتین را به مواد اضافه کنید در قالب بریزید و سرو کنید.
